Kto ma prawo do pobierania belgijskiego zasiłku rodzinnego
– osoby zatrudnione w Belgii na umowe o pracę
– osoby pobierające belgijskie świadczenia socjalne (zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki chorobowe, zasiłki inwalidzkie)
– osoby prowadzące działalność gospodarczą zarejestrowaną na terenie Belgii
– osoby prowadzące działalność gospodarczą zarejestrowaną na poza Belgią, odprowadzające składki na ubezpieczenie społeczne do belgijskiej kasy ubezpieczeniowej
Pierwszeństwo do wnioskowania o świadczenia rodzinne ma osoba, która jest zatrudniona na umowę o pracę lub uprawniona do pobierania świadczeń socjalnych. Jesli żaden z rodziców lub prawnych opiekunów dziecka nie podlega jedenmu z tych statusów, o zasiłek wnioskuje osoba samozatrudniona (prowadząca działalnośc gospodarczą).
Osoby nie będące biologicznymi rodzicami dziecka, ale pozostające w związku z ojcem lub matką dziecka i mieszkające pod jednym dachem z dzieckiem partnera, również mogą ubiegać się o zasiłek rodzinny. Jeśli żadne z rodziców lub opiekunów dziecka nie ma prawa do zasiłku rodzinnego, ponieważ nie posiada żadnego z wyżej wymienionych statusów (pracownika, bezrobotnego, itd.), to inna pracująca osoba, która należy do rodziny i mieszka pod jednym dachem z dzieckiem, również może wystąpić o zasiłek, np. mieszkający pod tym samym adresem wujek.
Jeśli żaden z członków rodziny dziecka nie ma podstawy do wystąpienia o zasiłek rodzinny można złożyć wniosek o zasiłek socjalny do FAMIFED (funduszu zasiłków rodzinnych dla pracowników). Prawo do takiego zasiłku zależy od finansowej i prawnej sytuacji rodziny dziecka.
Kwoty świadczeń rodzinnych
Kwoty zasiłku od 1 czerwca 2016:
92,09 euro – na pierwsze dziecko
170,39 euro – na drugie dziecko
254,40 – na trzecie i każde kolejne dziecko
W przypadku dzieci niepełnosprawnych bezwarunkowe prawo obowiązuje do 21 roku życia dziecka.
Świadczenia dla dzieci do lat 18:
Prawo do świadczeń dla tej grupy dzieci jest bezwarunkowe. Prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje do dn. 31 sierpnia roku, w którym dziecko ukończy 18 lat.
Jesli dziecko jest niepełnosprawne, przysługuje mu dodatek do zasiłku rodzinnego, a wysokość dodatku zależy od stopnia inwalidztwa dziecka.
Świadczenia dla dzieci w wieku 18 – 25 lat:
Dzieci z tej grupy wiekowej dają prawo do pobierania świadczeń rodzinnych jeśli:
- – uczęszczają jeszcze do szkoły średniej lub zawodowej (wymagane jest minimum 17 godzin lekcyjnych w tygodniu),
- – studiują na wyższych uczelniach w systemie dziennym (wymagane jest min. 13 godzin zajęć w tygodniu) lub na niektórych prywatnych uczelniach.
Do świadczeń rodzinnych wypłacane są dodatki po ukończeniu przez dziecko 6, 12 oraz 18 roku życia. Wysokość dodatków zależy m.in. od tego czy dziecko jest najstarszym i jedynym dzieckiem w rodzinie czy nie, czy urodziło się przed czy po 31 grudnia 1990, czy jest zdrowe czy niepełnosprawne, czy ma obojga rodziców. Dla półsierot i sierot są przyznawane podwyższoneinne dodatki wiekowe.
Oprócz dodatków wiekowych mogą być przyznane dodatki ze względu na niektóre sytuacje życiowe, np. inwalidztwo rodziców, dla osób samotnie wychowujących dzieci, długotrwałe bezrobocie (powyżej sześciu miesięcy) rodzica lub opiekuna dziecka. Dlatego ważne jest aby każdą zmianę sytuacji rodzinnej jak najszybciej zgłaszać do funduszu zasiłków rodzinnych.
Wypłata świadczeń rodzinnych
Zgodnie z belgijskim prawem, świadczenia rodzinne wypłacane są matce dziecka. W przypadku gdy dziecko pozostaje pod opieką innej osoby, świadczenia rodzinne wypłacane są tej osobie.
Prawo do świadczeń rodzinnych w przypadku nieuregulowanej sytuacji pobytowej w Belgii
Gdy członkowie rodziny pracownika nie są jeszcze wpisani do rejestru cudzoziemców, czyli nie mają pełnego meldunku i belgijskiego numeru identyfikacji zabezpieczenia społecznego, a jedno z rodziców jest już zatrudnione w Belgii, można udowodnić pobyt w Belgii na podstawie zaświadczeń z instytucji państwowych, socjalnych lub oświatowych. Fundusz wypłaci wtedy świadczenia od początku zatrudnienia opiekuna dziecka w Belgii.
Prawo do belgijskich świadczeń rodzinnych dla dzieci przebywających poza Belgią (w innym kraju EU)
Dzięki europejskiemu prawu o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, ososby pracujące na terenie jedengo kraju Uni Europejskiej, mające dzieci, które przebywają w innym kraju Uni Europejskiej, mogą ubiegać się o świadczenia rodzinne w kraju zatrudnienia. Zgodnie z tą zasadą z chwilą zatrudnienia w Belgii lub rozpoczęcia działalności gospodarczej na terenie Belgii można ubiegać się o świadczenia rodzinne dla dzieci pozostających w Polsce. O świadczenia można ubiegać się z mocą wsteczną do 5-ciu lat.
Procedura w ramach koordynacji zabezpieczenia społecznego (świadczenia dla dzieci przebywających poza Belgią):
Aby rozpocząć procedurę ubiegania się o belgijskie świadczenia rodzinne należy złożyć wniosek do belgijskiego funduszu świadczeń rodzinnych, do którego przyłączony jest pracodawca. Osoby prowadzące działalność gospodarczą składają wniosek do swojej kasy ubezpieczenia społecznego, do której odporowadzają składki na ubezpieczenie społeczne. W obydwu przypadkach należy złozyć tzw. model AA, dostępny na stronach internetowych funduszów świadczeń rodzinnych lub na stronie www.famifed.be
Belgijski fundusz przesyła europejskie formularze z serii E 400 do osoby opiekującej się dzieckiem na adres podany we wniosku o świadczenia rodzinne (model AA).
Mogą to byc następujące formularze:
Formularz E 401 do wypełnienia przez Urząd Gminy lub Miasta (Dział Ewidencji Ludności) w Polsce lub Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Polsce. Druk E401 jest potwierdzeniem zameldowania rodziny, w której przebywa dziecko, w danym miejscu zamieszkania.
Formularz E 402 (dla dzieci powyżej 18. roku życia) – wypełnia szkoła, uniwersytet lub placówka szkolnictwa wyższego, do której uczęszcza dziecko. Jeśli szkoła odmawia wypełnienia druku, należy go oddać do wypełnienia do Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej. Druk E 402 potwierdza kontynuacje nauki dzieci, które ukończyły 18. rok życia.
Formularze P12 i P7 (dla dzieci powyżej 18. roku życia) wypełnia i podpisuje osoba sprawujaca opiekę nad dzieckiem – są to druki kontrolne, mające na celu potwierdzenie sytuacji rodzinnej lub zawiadomienie o zmianach, np. zmiana adresu, zgon jednego z członków rodziny, utrata zatrudnienia opiekuna, zakończenie nauki dziecka, itp.
Belgijski fundusz świadczeń rodzinnych wysyła formularze E 405 oraz E 411 bezpośrednio do właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej, w ceu uzyskania informacji o okresach, w których przyznano lub nie przyznano prawa do świadczeń rodzinnych w Polsce. Na podstawie tych informacji belgijski fundusz ustali wysokość kwoty belgijskiego zasiłku rodzinnego.
Oprócz wyżej wymienionych formularzy, w niektórych sytuacjach, belgijski fundusz może poprosić o wypełnienie dodatkowych formularzy:
E 403 – zaświadczenie o przyuczaniu do zawodu, E 406 – zaświadczenie dotyczące postnatalnych badań medycznych, E407 – zaświadczenie lekarskie potrzebne przy ubieganiu się o specjalny zasiłek rodzinny lub podwyższony zasiłkek rodzinny dla dzieci niepełnosprawnych.
Na podstawie informacji zawartych w wyżej wymienionych formularzach belgijski fundusz wydaje decyzję o wypłacie świadczeń rodzinnych. Jeśli w Polsce nie przyznano prawa do świadczeń rodzinnych, opiekun dziecka otrzyma pełną kwotę belgijskiego zasiłku rodzinnego. Jeśli w Polsce ustalono prawo do świadczeń rodzinnych belgijski fundusz wypłaci różnicę między zasiłkiem belgijskim i polskim. Decyzja o wypłacie różnicy między zasiłkiem belgijskim i polskim może zostać podjęta również w sytuacji kiedy w Polsce nie został złożony wniosek o świadczenia rodzinne.
Należy pamiątać, że belgijskie fundusze co roku kontrolują sytuację rodzinną oraz prawo do zasiłku rodzinnego w kraju, w którym przebywa dziecko.
Dlatego co roku trzeba składać wniosek o polskie świadczenia rodzinne oraz o świadczenia w ramach programu „Rodzina 500 plus” (również na pierwsze dziecko), nawet jeśli wiadomo, iż prawo do zasiłku czy do świadczenia „500 plus”nie będzie przyznane. Wówczas co roku belgijski fundusz będzie otrzymywał właściwe informacje z polskich instytucji, co ma wpływ na właściwe decyzje dotyczące prawa do pełnych lub niepełnych świadczeń rodzinnych w Belgii.
Więcej informacji można uzyskać w FAMIFED www.famifed.be lub w ACV – Dienst Grensarbeiders Nieuwe Europese Lidstaten pod adresem iwona.cieszynska@acv-csc.be
