System prawny

with Brak komentarzy
Czas czytania: 3 minut
Belgia jest monarchią konstytucyjną i państwem federacyjnym. Posiada federalny rząd i parlament do którego należy: Izba Reprezentantów i Senat. Parlament oraz rząd nadzorują wszystkie kwestie mające związek z ogólnymi interesami państwa. Belgia składa się z 3 autonomicznych regionów, które posiadają własną władzę wykonawczą i legislacyjną ( Region Stołeczny Brukseli, Region Flamandzki, Region Waloński ) oraz 3 wspólnot językowych (francuskiej w Walonii oraz Brukseli, flamandzkiej we Flandrii oraz Brukseli, niemieckiej w prowincji Liège). Belgia jest podzielona na 10 prowincji, gdzie do Regionu Flamandzkiego należy: Antwerpia, Brabancja Flamandzka, Limburgia, Flandria Wschodnia, Flandria Zachodnia, a do Regionu Walonii: Brabancja Walońska, Hainaut, Liège, Luksemburg, Namur. Najniższym stopniem podziału administracyjnego są gminy, których jest 589.

Osoby zamieszkujące w Belgii podlegają różnym kategoriom przepisów prawa. Stosują się do nich nie tylko przepisy wydawane przez federalne władze belgijskie, ale również przepisy wydawane przez jednostki niższego szczebla, takie jak prowincje i lokalne okręgi. Belgia jest również członkiem wielu organizacji międzynarodowych i ponadnarodowych takich jak ONZ, Unia Europejska, Rada Europy oraz NATO.

W odniesieniu do krajowego prawa belgijskiego normą najwyższej rangi jest Konstytucja. W wyroku wydanym dnia 27 maja 1971 r. Sąd Kasacyjny uznał, że wszystkie dokumenty międzynarodowe i ponadnarodowe stoją wyżej w hierarchii niż jakiekolwiek dokumenty krajowe, a więc wyżej niż Konstytucja. Gdyby rozporządzenie europejskie było sprzeczne z Konstytucją, pierwszeństwo miałoby właśnie to rozporządzenie.

Wewnętrzne dokumenty legislacyjne w Belgii znajdują się głównie na dwóch równoległych poziomach: federalnym oraz szczeblu jednostkowym (wspólnotowym i regionalnym). Każdy z nich jest niezależny w stosunku do drugiego. Federalne dokumenty legislacyjne znane są pod nazwą ustaw, natomiast dokumenty wydawane przez trzy Wspólnoty – flamandzką, francuską i wspólnoty niemieckojęzyczne – oraz przez regiony flamandzki i waloński zwane są dekretami. Dokumenty wydawane przez Region Stołeczny Bruksela noszą nazwę rozporządzeń. Dokumentami wykonawczymi do ustaw są dekrety królewskie lub ministerialne, natomiast dokumentami wykonawczymi do dekretów i rozporządzeń są dekrety rządowe lub ministerialne.

Oprócz Wspólnot i Regionów, Belgia dzieli się na mniejsze jednostki terytorialne. Do najważniejszych należą prowincje i lokalne okręgi. Jednostki te nie są autonomiczne. Do dokumentów przez nie wydawanych należą akty prawa miejscowego i decyzje, nie mają one pełnego statusu legislacyjnego (patrz art. 159 Konstytucji).

Rozporządzenia Unii Europejskiej są bezpośrednio stosowane, a belgijska władza ustawodawcza nie jest bezpośrednio zaangażowana w ich wprowadzanie. Jednakże ustawodawstwo krajowe jest potrzebne do przyjmowania i ratyfikowania traktatów międzynarodowych. W niektórych dziedzinach wszystkie organy ustawodawcze w Belgii muszą przyjąć i ratyfikować traktaty, co może wiązać się z kłopotliwymi i czasochłonnymi procedurami. Krajowe władze ustawodawcze są również zaangażowane we wdrażanie dyrektyw Unii Europejskiej, ponieważ zawsze wymagają one ustawodawstwa krajowego.

Inicjatywa w sprawie ustawodawstwa federalnego może pochodzić od jednego lub więcej deputowanych w Izbie Reprezentantów, jednego lub więcej senatorów lub Króla (w praktyce oznacza to jego Ministrów lub Sekretarzy Stanu). Są to trzy elementy władzy ustawodawczej w Belgii.

Art. 142 Konstytucji nadaje Sądowi Rozjemczemu wyłączną jurysdykcję nad kontrolą ustawodawstwa pod względem zgodności z przepisami regulującymi uprawnienia Państwa, Wspólnot i Regionów. Zasady te zawarte są w Konstytucji i ustawodawstwie reformującym instytucje federacji Belgijskiej. Wyróżniamy następujące wspólnoty i regiony wchodzące w skład Królestwa Belgii:

  • Wspólnota Flamandzka wraz z Radą Flamandzką (zwana również Parlamentem Flamandzkim)
  • Wspólnota Francuska z Radą Wspólnoty Francuskiej
  • Wspólnota Niemieckojęzyczna wraz z Radą Wspólnoty Niemieckojęzycznej
  • Region Flamandzki wraz z Radą Flamandzką
  • Region Waloński wraz z Radą Regionu Walońskiego

 

Region Stołeczny Bruksela wraz z Radą Regionu Stołecznego Bruksela (zorganizowane również jako Komitety Flamandzki i Francuski ds. wspólnotowych).

Wspólnoty posiadają uprawnienia w następujących dziedzinach:

  1. sprawy kulturalne;
  2. oświata;
  3. współpraca pomiędzy Wspólnotami oraz współpraca międzynarodowa, w tym uprawnienia do zawierania umów w sprawach objętych punktami 1 i 2.

Rady Wspólnoty Flamandzkiej i Francuskiej, każda na własnym obszarze, wydają dekrety dotyczące spraw personalnych i w takich kwestiach, współpracy pomiędzy Wspólnotami oraz współpracy międzynarodowej, w tym uprawnienia do sporządzania umów. Rada Wspólnoty Niemieckojęzycznej posiada podobne uprawnienia. Rady Regionalne posiadają uprawnienia w sprawach dotyczących planowania przestrzennego, pomników i krajobrazu oraz gospodarki, rolnictwa.

Facebook