• Przeprowadzenie kolejnej, siódmej z kolei reformy państwa.
• Likwidacja Senatu po zakończeniu kadencji parlamentu i zamrożenie dotacji dla partii politycznych.
Pensja i praca w nowym porozumieniu rządowym: więcej pieniędzy na rękę i bony żywnościowe o wartości 12 euro
Liczba pracujących Belgów ma wzrosnąć do 2030 roku. Nowy rząd De Wevera chce zwiększyć różnicę między pracą a bezrobociem do co najmniej 500 euro miesięcznie. Dodatkowy zarobek będzie zachęcany poprzez rozszerzenie elastycznych form zatrudnienia (flexi-jobs) na wszystkie sektory.
Oto kluczowe zmiany.
1. Utrzymanie automatycznej indeksacji płac i zasiłków
- Lony i świadczenia będą nadal rosły wraz z inflacją.
- Nie będzie zamrożenia zasiłków dla długoterminowych bezrobotnych, co oznacza, że osoby te nie stracą od 125 do 130 euro miesięcznie.
2. Zasiłek dla bezrobotnych ograniczony do dwóch lat
- Nowa zasada: po dwóch latach bezrobocia zasiłek przestaje być wypłacany.
- W pierwszych miesiącach zasiłek będzie wyższy, ale później zacznie stopniowo spadać.
- Wyjątek dla osób 55+: ci, którzy przepracowali co najmniej 30 lat (od 2030 r. będzie to 35 lat), nadal będą otrzymywać świadczenie.
- Aby kwalifikować się do zasiłku, trzeba przepracować minimum 1 rok w ciągu ostatnich 3 lat.
3. Więcej pieniędzy na rękę dla pracujących
- Od 2027 roku wzrosną płace netto wszystkich pracowników.
- Podniesienie kwoty wolnej od podatku oraz obniżenie specjalnych składek na ubezpieczenie społeczne.
- Podwyżki płacy minimalnej:
- +35 euro w kwietniu 2026
- Kolejna podwyżka w 2028 roku
- Bony żywnościowe (maaltijdcheques) wzrosną z 8 euro do 12 euro za dzień pracy.
- Ekoczeki i czeki kulturalne zostaną wycofane.
4. Rozszerzenie flexi-jobs i dodatkowego zarobku
- Flexi-jobs zostaną rozszerzone na wszystkie sektory, w tym edukację i opiekę nad dziećmi.
- Limit rocznego dochodu z flexi-jobs wzrośnie z 12 000 do 18 000 euro.
- Minimalna stawka godzinowa wzrośnie z 17 do 21 euro (i będzie indeksowana).
- Emeryci po 45 latach pracy zapłacą mniejsze podatki od dodatkowych zarobków – jednolita stawka 33%.
- Studenci będą mogli pracować 650 godzin rocznie zamiast dotychczasowych 475 godzin.
5. Zmiany w regulacjach dotyczących pracy
- Likwidacja zakazu pracy nocnej (dotychczas obowiązywał od 20:00, teraz dopiero od 24:00).
- Możliwość pracy w nocy w e-commerce i innych sektorach bez utraty siły nabywczej pracowników.
- Sklepy mogą być otwarte 7 dni w tygodniu – zniesiono obowiązkowy dzień zamknięcia.
6. Ograniczenia w świadczeniach socjalnych
- Nie będzie można kumulować zbyt wielu świadczeń, aby osoby niepracujące nie otrzymywały więcej niż ci, którzy zarabiają płacę minimalną.
- Wprowadzony zostanie centralny rejestr wszystkich świadczeń, aby uniknąć nadużyć.
- Niektóre dodatki, jak zwrot kosztów za wizyty lekarskie, nie będą podlegać ograniczeniom.
7. Firmy muszą płacić za długoterminowe zwolnienia chorobowe
- Pracodawcy będą finansować część wynagrodzenia osób przebywających na długoterminowym zwolnieniu.
- Firmy zapłacą 30% pensji pracownika przez pierwsze dwa miesiące po pierwszym miesiącu zwolnienia.
- Większa kontrola nad zwolnieniami lekarskimi:
- Regularne badania zdolności do pracy.
- Osoby z potencjałem do pracy będą musiały wrócić do pracy, inaczej grożą im kary.
- Nieuzasadniona nieobecność na badaniu lekarskim może skutkować utratą części lub całości świadczeń.
- Maksymalnie dwa dni zwolnienia rocznie bez konieczności przedstawiania zaświadczenia lekarskiego (wcześniej trzy dni).
Podsumowanie
Nowe reformy mają zwiększyć liczbę pracujących Belgów i ograniczyć koszty systemu socjalnego. Kluczowe zmiany to:
Wyższe płace netto i bony żywnościowe do 12 euro
Zasiłki dla bezrobotnych tylko na 2 lata (z wyjątkami)
Łatwiejsze dodatkowe zarobki (więcej flexi-jobs i wyższe limity)
Firmy płacą część wynagrodzenia za długoterminowe zwolnienia chorobowe
Zmiany w regulacjach pracy (więcej godzin dla studentów, zniesienie obowiązkowego dnia zamknięcia sklepów)
Rząd stawia na pracę i aktywizację, zamiast długotrwałych świadczeń socjalnych.
Rezygnacja z pracy z prawem do zasiłku
Aby wydłużenie okresu aktywności zawodowej było bardziej wykonalne, wprowadzono różne środki. Pracownicy będą mogli raz w trakcie swojej kariery (po przepracowaniu co najmniej 10 lat) zrezygnować z pracy i otrzymywać zasiłek dla bezrobotnych przez maksymalnie sześć miesięcy. Okres ten może zostać przedłużony o kolejne sześć miesięcy, jeśli dana osoba weźmie udział w szkoleniu w zawodzie deficytowym.
Pożegnanie z urlopem rodzicielskim, witaj kredycie rodzinnym
Wszyscy pracownicy, osoby samozatrudnione i urzędnicy otrzymają kredyt rodzinny, który ma ułatwić opiekę nad dziećmi. Celem jest zapewnienie każdemu dziecku takiego samego „pakietu” praw do urlopu. Skorzystać z niego będą mogli wszyscy opiekunowie dziecka – matka, ojciec, dziadkowie czy rodzice zastępczy. Kredyt rodzinny zastąpi dotychczasowe formy urlopów, takie jak urlop macierzyński, tacierzyński, rodzicielski i czasowe zawieszenie pracy (tijdskrediet). Nie określono jeszcze jego wysokości ani warunków przyznawania.
Telepraca w pociągu jako godziny pracy?
Rząd analizuje również możliwość uznania pracy zdalnej wykonywanej w środkach transportu publicznego za godziny pracy – pod warunkiem, że pociągi zostaną lepiej wyposażone w gniazdka elektryczne, Wi-Fi lub stabilny zasięg sieci 4G na całej trasie kolejowej.
Możliwość pracy na część etatu dla starszych pracowników
Starszym pracownikom nadal będzie przysługiwać możliwość stopniowego przechodzenia na emeryturę poprzez pracę w niepełnym wymiarze godzin (na pół etatu lub 4/5 etatu) w ramach tzw. „lądowania zawodowego” (landingsbaan). Będzie to dostępne od 55. roku życia, pod warunkiem 30-letniego stażu pracy. Ta granica będzie stopniowo podnoszona o rok rocznie, aż do osiągnięcia 35 lat stażu w 2030 roku.
Izabela Karbowiak
Źródło: hln.be